1. Basisinformatie zonnepanelen #

Het investeren in zonnepanelen is voor ondernemers van groot belang om meerdere redenen. Ten eerste draagt het bij aan de eigen energieopwekking, waardoor afhankelijkheid van externe energieleveranciers vermindert. Dit is niet alleen goed voor het milieu door het verminderen van de CO2-uitstoot, maar het kan ook financiële voordelen opleveren. Op de lange termijn kunnen zonnepanelen leiden tot lagere energierekeningen, wat een positieve impact heeft op de bedrijfsfinanciën. Bovendien verbetert investeren in duurzame energie het imago van een bedrijf, wat kan bijdragen aan een sterkere marktpositie en klantloyaliteit. Het gebruik van hernieuwbare energiebronnen wordt steeds meer een norm in de zakelijke wereld, en bedrijven die hierin vooroplopen, kunnen zich onderscheiden in hun sector.

1.2. Soorten zonnepanelen #

Een zonnepaneel bestaat uit zonnecellen, die gemaakt zijn van zeer zuiver zand, oftewel silicium. De twee meest gangbare typen zijn monokristallijne en polykristallijne zonnepanelen. Bij monokristallijne panelen wordt elektriciteit opgewekt door één enkel kristal, terwijl bij polykristallijne panelen meerdere kristallen samenwerken. Hier volgt meer uitleg over hun kenmerken:

Monokristallijne zonnepanelen zijn vaak te herkennen aan hun zwarte kleur, terwijl polykristallijne panelen een kenmerkend ruitpatroon vertonen. Wat betreft kosten en energieopbrengst zijn er geen grote verschillen tussen deze twee typen.

Er bestaat ook een derde type, namelijk amorf silicium. Dit zijn dunne-film zonnecellen, waardoor de panelen flexibel zijn. Ze worden vaak gebruikt op campers en boten. Echter, de energieopbrengst van deze panelen ligt zo’n 30% lager en ze verliezen sneller aan vermogen vergeleken met de kristallijne varianten.

Een andere variant zijn de glas-op-glas zonnepanelen. Hierbij worden zowel de voor- als achterkant van het paneel van glas voorzien, in plaats van plastic. Dit type paneel levert meer energie op, maar is zwaarder en duurder.

1.3 Omvormers #

In een zonnepaneleninstallatie zijn omvormers onmisbaar voor het transport van de opgewekte zonnestroom. Deze apparaten converteren de gelijkspanning, die zonnepanelen produceren, naar wisselspanning, die gebruikt kan worden in het huishouden of teruggeleverd kan worden aan het elektriciteitsnet.

Er zijn twee hoofdtypen schakelingen voor zonnepanelen: serie- en parallelschakeling, die elk een verschillend type omvormer vereisen. Bij serieschakeling worden alle panelen achter elkaar aangesloten en is er één centrale omvormer nodig. Deze configuratie is efficiënt en wordt daarom veel gebruikt, maar kent ook een nadeel: als één paneel uitvalt of minder presteert, heeft dit invloed op de prestatie van de gehele reeks panelen.

Bij parallelschakeling daarentegen, wordt elk paneel voorzien van een eigen micro-omvormer. Dit betekent dat als één paneel uitvalt, de andere panelen nog steeds functioneren. Dit biedt meer flexibiliteit en efficiëntie, vooral in situaties waar schaduw een rol speelt.

Bij parallelschakeling kan ook gebruik worden gemaakt van zogenaamde power optimizers. Dit zijn kleine apparaten die onder elk paneel worden geïnstalleerd en die ervoor zorgen dat elk paneel afzonderlijk zijn maximale stroomopbrengst levert. Ze optimaliseren de prestaties van elk paneel door bijvoorbeeld de invloed van schaduw of vervuiling te minimaliseren. Dit resulteert in een hogere totale efficiëntie van het zonnepanelensysteem.

2. Locatiekeuze en installatie van zonnepanelen #

2.1 Op eigen bedrijfspand #

2.1.1 Dakgeschiktheid en constructieoverwegingen #

Voordat men overgaat tot de installatie van zonnepanelen, is het cruciaal om de geschiktheid van het dak te beoordelen. Dit houdt in dat men kijkt naar:

• Draagkracht: Het dak moet het gewicht van de zonnepanelen kunnen dragen.
• Oriëntatie: Een zuidelijk gericht dak vangt meer zonlicht, maar oost- en westgerichte daken zijn ook geschikt.
• Schaduw: Daken met weinig of geen schaduw zijn ideaal.
• Staat van het Dak: Daken in goede staat verminderen het risico op schade.

Veel daken lenen zich prima voor de installatie van zonnepanelen. Echter, daken bedekt met riet, zink, aluminium of leisteen zijn minder geschikt.

Het is van groot belang dat het dak in goede staat verkeert. Dit is niet alleen belangrijk voor de veiligheid, maar ook omdat er soms toegang nodig is tot de zonnepanelen voor onderhoud.

Bij de oorspronkelijke constructie van veel daken werd rekening gehouden met zaken als waterbelasting, sneeuw en hagelinslag, maar niet specifiek met het extra gewicht van zonnepanelen, dat doorgaans tussen de 40 en 80 kilogram per vierkante meter bedraagt. Veel oudere dakconstructies zijn robuust genoeg om zonnepanelen te dragen. Bij nieuwere gebouwen met grotere overspanningen kan het echter voorkomen dat de constructie niet sterk genoeg is. In dergelijke gevallen kunnen lichtere zonnepanelen een oplossing bieden.

Een gekwalificeerde constructeur kan vaststellen of een dakconstructie geschikt is voor het plaatsen van zonnepanelen. Deze specialist in het berekenen van draagconstructies en overspanningen kan nauwkeurig beoordelen of een dakconstructie sterk genoeg is voor alle typen zonnepanelen.

2.1.2 Vergunningen en wettelijke aspecten #

Het aanvragen van de juiste vergunningen is essentieel:

Omgevingsvergunning: Vereist in sommige gevallen, vooral bij historische panden.

In principe is er geen omgevingsvergunning nodig voor zonnepanelen op daken, ervan uitgaande dat:

• De zonnepanelen, bekabeling en omvormer(s) samen één systeem vormen. Als er geen ruimte is voor de omvormer(s) op het dak, kunnen deze binnen in het gebouw geplaatst worden.
• Bij schuine daken moeten de zonnepanelen binnen de grenzen van het dakvlak blijven en mogen niet uitsteken. De hoek van de panelen moet overeenkomen met de hellingshoek van het dak.
• Op platte daken moeten zonnepanelen op een minimale afstand van de dakrand staan, gelijk aan de hoogte van het paneel.

Je hebt een vergunning nodig in de volgende gevallen:

• Als je van plan bent om niet te voldoen aan de eerder genoemde voorwaarden of als je wilt afwijken van het bestemmingsplan.
• Bij het plaatsen van zonnepanelen op monumentale panden of in beschermde stads- of dorpsgezichten.
• Voor het installeren van zonnepanelen op een veld is ook een vergunning nodig.
• Bij nieuwbouwprojecten vormen zonnepanelen onderdeel van de benodigde vergunning.

• Lokale Wetgeving: De lokale bouwvoorschriften moeten worden nageleefd, dit is van toepassing om alle wijzigingen aan de bouw dus niet alleen zonnepanelen. 
• Melding bij Netbeheerder: Voor teruglevering van stroom aan het net is het noodzakelijk om dit te melden bij de netbeheerder.

2.1.3 Salderen en terugleveren #

Teruglevering en saldering zijn natuurlijk belangrijk voor de financiële haalbaarheid:

Salderen:

De salderingsregeling is een financiële regeling die in Nederland van toepassing is op zonnepanelen en andere vormen van kleinschalige duurzame energieproductie, zoals windturbines. Deze regeling is bedoeld om particulieren en ondernemers aan te moedigen om zelf duurzame energie op te wekken. Voor ondernemers gelden er enkele specifieke aspecten met betrekking tot de salderingsregeling.

Hier zijn enkele belangrijke punten om te begrijpen over de salderingsregeling voor ondernemers:

1. Salderen betekent dat de elektriciteit die je zelf opwekt met zonnepanelen of andere duurzame energiebronnen en die je niet direct gebruikt, wordt teruggeleverd aan het elektriciteitsnet. In ruil hiervoor krijg je een financiële vergoeding of korting op je energierekening. Deze vergoeding wordt berekend op basis van het aantal kilowattuur (kWh) dat je hebt teruggeleverd.
2. Als ondernemer kun je zonnepanelen op je bedrijfspand of -terrein installeren om zelf elektriciteit op te wekken. De elektriciteit die je overdag opwekt maar niet meteen verbruikt, wordt teruggeleverd aan het elektriciteitsnet. Dit kan vooral gunstig zijn als je bedrijf tijdens zonnige dagen veel elektriciteit opwekt.
3. In Nederland geldt de salderingsregeling voor ondernemers, maar met enkele verschillen ten opzichte van particulieren. Voor ondernemers geldt vaak een andere energiebelastingtarief en kunnen ze ook de btw op de aanschaf en installatie van zonnepanelen terugvorderen.
4. Ondernemers betalen energiebelasting over de elektriciteit die ze afnemen van het net. Bij de salderingsregeling wordt de teruggeleverde elektriciteit van de opgewekte energie afgetrokken van de elektriciteit die je hebt afgenomen. Hierover betaal je dus geen energiebelasting. Als je meer elektriciteit opwekt dan je verbruikt, wordt het overschot aan het einde van het jaar vergoed tegen een lager tarief dan de reguliere energieprijs.
5. Ondernemers kunnen in veel gevallen de btw die ze hebben betaald over de aanschaf en installatie van zonnepanelen terugvorderen bij de Belastingdienst. Dit is een extra financieel voordeel voor ondernemers die investeren in duurzame energieopwekking.

Het is belangrijk om te benadrukken dat de salderingsregeling in Nederland niet permanent is en in de toekomst kan veranderen. Het is raadzaam om de actuele wet- en regelgeving te raadplegen en advies in te winnen bij een belastingadviseur of energie-expert voor de meest recente informatie en om te bepalen wat de financiële voordelen voor jouw specifieke situatie zijn.

Terugleveren

Het nationale elektriciteitsnet heeft zijn grenzen qua transportcapaciteit. Dit is vooral belangrijk om in gedachten te houden wanneer je van plan bent elektriciteit terug te leveren aan netbeheerders. De capaciteit van het netwerk wordt bepaald door de omvang en dikte van de stroomkabels. In landelijke gebieden, waar traditioneel minder vraag naar energie was vanwege een lagere bevolkingsdichtheid, installeerden netbeheerders vaak kabels met een lagere transportcapaciteit dan in stedelijke gebieden.

Door de ruime beschikbaarheid van land in deze gebieden, is er een toename geweest van zonnepaneelinstallaties. Deze installaties genereren soms meer stroom dan lokaal gebruikt wordt, waardoor de kabels voor teruglevering hun maximale capaciteit bereiken. Dit betekent dat tijdens piekuren van zonnestraling teruglevering soms niet mogelijk is. In gebieden met netcongestie, waar de capaciteit van het net niet toereikend is voor de vraag, kan teruglevering zelfs geheel onmogelijk zijn. Zelfs bij kleinverbruikers kan netcongestie optreden, afhankelijk van het aantal te installeren zonnepanelen.

Tip: Niet elke regio ervaart deze transportproblemen. Op de capaciteitskaart van Netbeheer Nederland kun je zien waar er nog ruimte is voor teruglevering. Het is aan te raden om jouw situatie te bespreken met je netbeheerder en te controleren of teruglevering in jouw regio mogelijk is. Indien je de overtollige opgewekte energie niet aan het net mag verkopen, kan dit leiden tot verlies van inkomsten, wat invloed heeft op de zakelijke haalbaarheid en de terugverdientijd van je investering. Een mogelijke oplossing voor dit probleem is het opslaan van energie in batterijen.

Het verschil tussen salderen en terugleveren is vaak moeilijk te begrijpen maar een ezelsbruggetje hiervoor is: + -. Bij salderen wordt de teruggeleverde stroom van jou energie rekening afgehaald worden, bij terugleveren lever jij meer stroom dan wat je afneemt. De tarieven en regelgeving maakt onderscheid tussen beide. 

2.1.4 Verzekering en risicobeheer #

De impact op de verzekeringsdekking moet worden overwogen:

• Risicobeoordeling: Overleg met de verzekeraar over de impact van zonnepanelen op de bestaande polis.
• Dekking van Risico’s: Zorg ervoor dat alle risico’s gedekt zijn, inclusief schade aan het dak en de panelen.

2.2 Collectieve aanpak #

2.2.1 Identificatie van geschikte daken #

Een collectieve aanpak vereist strategische planning:

• Samenwerking: Samenwerken met naburige bedrijven om geschikte daken te identificeren.
• Efficiëntie: Het delen van kosten en middelen kan de efficiëntie verhogen.

2.2.2 Subsidieaanvragen en financiële prikkels #

Het begrijpen van beschikbare subsidies is cruciaal voor de haalbaarheid:

• Subsidies: Onderzoek naar nationale en lokale subsidies die beschikbaar zijn voor zonne-energieprojecten.

2.2.3 Community building en deelnemerswerving #

Het opbouwen van een gemeenschap en het werven van deelnemers zijn essentieel voor het succes van collectieve projecten. Omdat je met elkaar een colelctief zonnedak begint is mogelijk dat je op papier je eigen energiebedrijf begint. 

Dit is best een opgave en vraagt inspanningen van iedereen betrokken

2.2.4 Financiële haalbaarheid: analyse van de bedrijfscase #

Een gedetailleerde analyse van kosten, opbrengsten en terugverdientijd is noodzakelijk om de financiele haalbaarheid overzichtelijk te maken. Zoals elke grote beslissing als ondernemer moet je de voordelen en nadelen tegen elkaar afwegen.  

Hierbij is het ook raadzaam na te denken over mogelijke situaties in de toekomst, zoals autopark vervangen door electrische auto’s, maar ook uitbreiding van productiecapaciteit en daarmee meer vraag naar stroom of juist de vernieuwing van apparatuur en daarmee minder vraag naar stroom. 

2.2.5 Probleemanalyse en conflictresolutie #

Het ontwikkelen van strategieën voor het oplossen van conflicten en het anticiperen op mogelijke problemen is essentieel. Hierbij kunt u denken aan scenario’s dat een organisatie wegverhuist, dat een buurman apparatuur verandert en het energieverbruik ver afneemt. 

Het is aan te raden afspraken te maken en deze op papier te zetten als houvast voor iedereen betrokken. 

3. Financiering van zonnepanelen #

3.1 Voorafgaand aan financiering #

3.1.1 Voorbereiding en optimalisatie #

Slimmer omgaan met energie is een mes die snijdt aan 2 kanten: door energie te besparen is de energie rekening hoger en zijn de investeringskosten lager.  Daarom raden we altijd eerst aan om zo veel mogelijk energie te besparen want alles wat je niet verbruikt hoef je zelf niet op te wekken. 

Hier zijn enkele strategieën en methoden die bedrijven kunnen toepassen om hun energieverbruik te optimaliseren:

Bewegingssensoren en Tijdschakelaars

Het installeren van bewegingssensoren en tijdschakelaars kan aanzienlijk bijdragen aan energiebesparing. Bewegingssensoren zorgen ervoor dat lichten en apparatuur alleen actief zijn wanneer er mensen in de ruimte aanwezig zijn. Tijdschakelaars kunnen apparaten automatisch uitschakelen buiten werkuren.

LED-verlichting

Het vervangen van traditionele verlichting door LED-verlichting is een effectieve stap. LED-lampen verbruiken tot 75% minder energie en gaan veel langer mee dan conventionele gloeilampen.

Efficiënte Apparaten

Het vervangen van oudere apparaten door energie-efficiënte modellen kan ook aanzienlijke besparingen opleveren. Dit geldt voor alles van computers tot koelkasten en airconditioningsystemen.

Bewustzijn bij Medewerkers

Het stimuleren van energiebewustzijn bij medewerkers is cruciaal. Dit kan door het aanmoedigen van het uitschakelen van apparatuur die niet in gebruik is, en het bewust zijn van het sluiten van deuren en ramen om warmteverlies te voorkomen.

Isolatie

Een goed geïsoleerd gebouw vermindert de behoefte aan verwarming en koeling. Het aanbrengen van isolatie in muren, daken en rondom ramen kan aanzienlijk besparen op de energiekosten.

Slimme Thermostaten

Het gebruik van slimme thermostaten stelt bedrijven in staat hun verwarmings- en koelsystemen efficiënter te beheren, door de temperatuur automatisch aan te passen aan de werktijden en -omstandigheden.

3.1.2 Zonnepanelen implementatie: advies en uitvoering #

De installatie van zonnepanelen is een precisiewerk waarbij kwaliteit, levensduur en veiligheid centraal staan. Deze belangrijke aspecten vereisen een deskundige aanpak, waarbij het inschakelen van een ervaren en kundig installatiebedrijf essentieel is.

Bij de installatie is het van belang dat de zonnepanelen correct worden aangesloten. Het is cruciaal dat kabels niet direct op het dak rusten en dat de juiste connectoren worden gebruikt. Het door elkaar gebruiken van verschillende soorten connectoren kan leiden tot technische problemen.

Gezien de toenemende vraag naar zonnepanelen, is er een sterke toename in het aantal bedrijven dat deze diensten aanbiedt. Echter, niet elk bedrijf heeft de vereiste deskundigheid. Daarom is het belangrijk om zorgvuldig een betrouwbare installateur te kiezen en niet enkel te focussen op een lage prijs.

Het raadplegen van recensies en het verzamelen van ervaringen van andere MKB-ondernemers kan zeer waardevol zijn. Het is aan te raden om een installateur te vragen naar ervaringen met eerdere projecten. Een bedrijf met veel ervaring zal waarschijnlijk projecten hebben uitgevoerd die vergelijkbaar zijn met wat je voor ogen hebt.

Het controleren van reviews en de bedrijfshistorie geeft inzicht in de betrouwbaarheid en deskundigheid van de installateur. Factoren zoals hoe lang het bedrijf al actief is in deze sector, kennis van actuele en toekomstige wet- en regelgeving, en bekendheid met normen zoals Scope 12 zijn indicatoren van expertise.

Een belangrijke standaard in de branche is de ‘Gedragscode zon op grote daken’, opgesteld door Holland Solar. Vraag de installateur of zij volgens deze code werken. Dit kan extra zekerheid bieden over de kwaliteit en betrouwbaarheid van de installatie.

In dit gehele proces kan DO-Achterhoek ondernemers ondersteunen. Met een grondige kennis van de branche en een netwerk van betrouwbare installateurs, kunnen zij ondernemers helpen bij het maken van de juiste keuzes. Van het selecteren van de juiste installateur tot het begrijpen van de complexe regelgeving, DO-Achterhoek kan een waardevolle partner zijn in het traject naar duurzame energieopwekking.

3.1.3 Optimalisatie: rendementsverbetering en efficiëntie #

Het optimaliseren van de opbrengst van zonnepanelen is cruciaal om het maximale uit deze duurzame investering te halen. Hier zijn enkele effectieve strategieën om de efficiëntie van zonnepanelen te verhogen:

Regelmatig Onderhoud en Reiniging

Het regelmatig schoonmaken van zonnepanelen is essentieel om de efficiëntie te waarborgen. Stof, bladeren en ander vuil kunnen de hoeveelheid zonlicht die de panelen bereikt verminderen, wat leidt tot een lagere energieopbrengst. Door de panelen schoon te houden, kan hun prestatie aanzienlijk worden verbeterd.

Slim Energieverbruik

Een andere manier om de opbrengst van zonnepanelen te optimaliseren, is door het stroomverbruik te synchroniseren met de piekuren van zonne-energieproductie. Dit betekent dat bedrijven en huishoudens hun energie-intensieve activiteiten kunnen plannen op tijdstippen dat de zon het sterkst is.

Voorbeeld: Elektrische Bedrijfsauto’s

Een praktisch voorbeeld hiervan is voor bedrijven met elektrische bedrijfsauto’s. In plaats van deze voertuigen alleen aan het einde van de dag op te laden, kan het gunstiger zijn om ze te laden tijdens lunchpauzes of vergaderingen, wanneer de zon op zijn hoogst staat. Dit zorgt ervoor dat de opgewekte zonne-energie direct wordt gebruikt, wat efficiënter is dan het opslaan voor later gebruik.

Monitoring en Analyse

Het continu monitoren en analyseren van de prestaties van de zonnepanelen kan ook helpen om de efficiëntie te verhogen. Door gebruik te maken van slimme monitoringssystemen, kunnen eigenaars van zonnepanelen inzicht krijgen in hun energieproductie en -verbruik en waar nodig aanpassingen doen.

Optimalisatie van de Opstelling

De opstelling en hoek van de zonnepanelen spelen een belangrijke rol in hun effectiviteit. Het is essentieel om ze zo te positioneren dat ze het maximale zonlicht kunnen opvangen. In sommige gevallen kan het aanpassen van de hoek of positie van de panelen leiden tot een aanzienlijke verbetering van de opbrengst.

Door deze strategieën toe te passen, kunnen bedrijven en huishoudens niet alleen hun ecologische voetafdruk verkleinen, maar ook de economische voordelen van hun zonne-energiesysteem maximaliseren. Het gaat om een combinatie van goed onderhoud, slimme planning en technologische oplossingen om het meeste uit zonne-energie te halen.

3.2 Financiële prikkels en subsidies #

3.2.1 EIA (Energie-investeringsaftrek) #

De Energie-investeringsaftrek (EIA) is een regeling van de Nederlandse overheid die bedrijven aanmoedigt om te investeren in energiebesparende technologieën en duurzame energie. Als u investeert in zonnepanelen, kunt u profiteren van de EIA. Dit betekent dat u 45% van de investeringskosten mag aftrekken van de fiscale winst, bovenop uw gebruikelijke afschrijving.

Voorbeeld: Stel, u investeert €100.000 in zonnepanelen. Met de EIA kunt u 45% van dit bedrag, dus €45.000, aftrekken van de fiscale winst. Als uw bedrijf een winstbelastingtarief van 25% heeft, bespaart u dus €11.250 aan belastingen.

3.2.2 SDE++ (Stimulering Duurzame Energietransitie) #

De SDE++ (Stimulering Duurzame Energietransitie) is een subsidie die de overgang naar duurzame energiebronnen ondersteunt. Deze subsidie is bedoeld voor bedrijven en (non-profit)instellingen die hernieuwbare energie gaan produceren, zoals zonne-energie. De SDE++ vergoedt het verschil tussen de kostprijs van de duurzame energie en de marktprijs van de grijze energie. De subsidie wordt over een periode van maximaal 15 jaar uitgekeerd.

Voorbeeld: Als de kostprijs van uw zonne-energie 8 cent per kWh is en de marktprijs 5 cent per kWh, dan kunt u een SDE++ subsidie krijgen voor het verschil van 3 cent per kWh.

Voor ondernemers die gebruik willen maken van de SDE++ subsidie, is het noodzakelijk om contact op te nemen met de netbeheerder. Sinds oktober 2019 is een zogenaamde transportindicatie vereist voor je SDE-aanvraag. Deze indicatie toont aan dat de netbeheerder op dit moment, of binnen afzienbare tijd, voldoende transportcapaciteit heeft voor jouw zonnestroom.

3.2.3 Kleinschaligheidsaftrek en BTW-teruggave #

De KIA is een aftrekpost voor kleine investeringen in bedrijfsmiddelen, bedoeld om kleine en middelgrote bedrijven te stimuleren om te investeren. Als u in een jaar investeert in bedrijfsmiddelen, zoals zonnepanelen, kunt u een percentage van deze investeringen aftrekken van uw winst. Het percentage is afhankelijk van het totaal geïnvesteerde bedrag.

Voorbeeld: Als u in een jaar voor €15.000 investeert in zonnepanelen, valt dit binnen een bepaalde schaal van de KIA. Stel dat voor deze schaal een aftrekpercentage van 28% geldt, dan kunt u €4.200 (28% van €15.000) aftrekken van de winst.

Neem contact op voor persoonlijk advies! Dit uitgebreide kennisdossier biedt een gedetailleerd overzicht van de voordelen, locatiekeuzes en financieringsmogelijkheden bij het investeren in zonnepanelen. Wilt u meer specifieke begeleiding voor uw bedrijf om duurzaamheidsdoelen te bereiken? Neem dan gerust contact met ons op! Onze gespecialiseerde adviseurs staan klaar om uw vragen te beantwoorden en u te ondersteunen bij elke stap van het proces. Laten we samen werken aan een duurzame toekomst voor uw onderneming.